Yayın tarihi
Avrupa Birliği ve İngiltere, sınır ticareti ve uzun zamandır tartışma konusu olan Cebelitarık ile ilgili ücretsiz seyahat konularından ödün verdiler.
AB Ticaret Komiseri Maroš Šeksčič bu anlaşmayı Çarşamba günü yapılan bir beyanda “gerçek bir dönüm noktası” olarak nitelendirdi. Sosyal medyadaki paylaşımında ščovič, “Cebelitarık’ın geleceğine ilişkin İngiliz siyasi anlaşması herkesin yararına. Yeni bir ilişkinin kapılarını açıyor” dedi.
Büyük Britanya 2020’de Avrupa Birliği’nden ayrıldı, ancak o zamandan beri Cebelitarık’ın AB ile ilişkisi belirsizliğini korudu. İspanya sınırında bulunan ve yaklaşık 34.000 kişilik bir nüfusa sahip olan Cebelitarık ekonomisi büyük ölçüde AB pazarına erişime bağlıdır. 2016’daki Brexit referandumunda, Cebelitarık halkının yüzde 96’sı AB’de kalmaya oy verdi.
İngiliz hükümeti yeni uzlaşmayı “Brexit’in son büyük problemini çözen bir adım olarak tanımlasa da, İspanyol Dışişleri Bakanı José Albarları bunu” tarihsel anlaşma “sözleriyle değerlendirdi.
AB Deklarasyonu’na göre, anlaşmanın bir parçası olarak İspanya ve Cebelitarık arasındaki sınırdaki insanlar ve mallar için tüm fiziksel engeller, kontrol noktaları ve denetimleri kaldırılacaktır. Bu adım, AB’nin serbest dolaşım kuralları ve tek pazarın ilkeleri ile uyumlu olacak şekilde tasarlanmıştır.
AB Deklarasyonu, bu düzenlemenin bölge halkının yaşamına bir garanti ve yasal netlik getireceğini ve ortak refah ve İspanyol yetkilileri arasındaki yapıcı ilişkileri güçlendireceğini vurguladı.
Büyük Britanya ise Cebelitarık halkının yaklaşık yarısı İspanya’daki sınır geçişinin her gün, anlaşmadan yürürlüğe girecek yeni AB giriş çıkış kurallarının her bireyin pasaport kontrolünün üstesinden gelmesini gerektireceğini söyledi.
İngiliz Dışişleri Bakanı David Lammy, Cebelitarık’ın ekonomisinin ve yaşam tarzının ekonomisini ve yaşam tarzını tehdit eden bir durum üstlendi. Bugünün gelişimi yıllar sonra pratik bir çözüm sunuyor.
Lammy, anlaşmanın İngiltere’nin egemenliğini sürdürdüğünü, Cebelitarık ekonomisini desteklediğini ve şirketlerin uzun vadeli planlama yapmasına izin verdiğini vurguladı.
Cebelitarık Başbakan Fabian Picardo, “Bu anlaşma Cebelitarık halkına, şirketlere ve bölgenin tüm sakinlerine yasal açıklık sunacak.” Dedi.
Cebelitarık sorununun arka planı
Cebelitarık, Akdeniz’in Atlantik Okyanusu’nda, İspanya’nın güney ucunda açıldığı stratejik bir noktada küçük bir bölgedir. 1713’te imzalanan Utrecht Antlaşması tarafından İspanya tarafından İngiltere’de bırakılan bu bölge, o zamandan beri iki ülke arasındaki egemenlik tartışmasına konu oldu.
Brexit’ten sonra Cebelitarık’ın AB ile ilişkisi karmaşık hale geldi, çünkü İngiltere AB’den ayrıldı, ancak Cebelitarık’ın AB ile hem ekonomik hem de sosyal olarak bir yapısı var (özellikle İspanya). Binlerce insan işyerinde veya ticarette İspanyol-kalabalık sınırından geçiyor. Bu nedenle, AB ve Birleşik Krallık arasındaki bir anlaşma hem bölge halkı hem de yerel ekonomi için temeldir.
Bu yeni anlaşma, sınır kontrollerini kaldırarak geçişi serbest bırakır ve Brexit’ten sonra en hassas başlıklardan birini çözer.