SGK giriş tarihine bağlı olarak değişen sosyal güvenlik sistemi, 1994, 08 ve 2018 yıllarında çalışmaya başlayanlar için alternatif emeklilik modelleri oluşturuyor. 3.600, 4500 ve 5400 prim günü üzerinden şekillenen sistemlerle, belirli koşulları yerine getiren sigortalılar erken yaşta emeklilik hakkı elde edebilecek. Yaş, prim günü ve sigortalılık süresi gibi unsurlar dikkate alınarak hazırlanan bu yeni sistem, milyonlarca sigortalı için farklı emeklilik seçeneklerini mümkün kılıyor.
Sigorta yılına göre emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor
SGK düzenlemelerinde yapılan son değişikliklerle, sigorta başlangıç yılına göre emeklilik koşulları tekrar tanımlanıyor. 94, 08 ve 18 yıllarında işe giren sigortalılar için 3.600, 4.500 ve 5.400 günlük prim temelinde kısmi emeklilik fırsatı sunuluyor. Emeklilik yaşı ve hizmet yılı birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu modeller, daha kısa sürede emeklilik planı yapan vatandaşlara seçenekli sistemler sunuyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de SGK sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi önemli tarihlerde çalışmaya başlayanlar için çeşitli gün sayısıyla kısmi emeklilik fırsatları oluşturuluyor. SGK sisteminde yer alan bu formüller, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara yeni fırsatlar tanıyor.
1994 öncesi için 3600 günle erken emeklilik
9 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan kişiler, 15 yıl çalışma ve 3.600 gün prim şartlarını tamamladığında kısmi emeklilik imkânı elde edebiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 50, erkeklerde ise 55 olarak belirleniyor. Aralıklı çalışmış olanlar için bu formül cazip bir seçenek sunuyor.
2008 girişlilere 4500 günle emeklilik yolu
1999 sonrası sigorta girişi yapılan sigortalılar için erken emeklilik koşulları biraz daha zor. Bu kişiler, 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekliliğe hak kazanabiliyor. Kadınlar 58 yaşında, erkeklerde 60 emekli olabiliyor. Bu sistem, prim ödemelerini aksatmayan ancak uzun sigortalılık süresine ulaşmakta güçlük yaşayan vatandaşlara kolaylık sağlıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 günlük model
2008 sonrası sigortalı olanlar için en ağır erken emeklilik şartları geçerli. Bu çalışan kişiler için 5.400 günlük prim ve 25 yıl sigortalılık süresi aranıyor. Kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olma hakkı kazanabiliyor.
Engelli ve malulen emeklilik seçenekleri
Engelli çalışanlara özel emeklilik
En az %40 engellilik raporu sahip olan çalışanlar, engelli indirimi hakkı ile yaş şartı olmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim günü ve sigortalılık süresi, engellilik oranına bağlı olarak değişiyor:
– %40 ila %49 arası için on sekiz yıl ve 4100 gün,
– %50–59 arası için on altı yıl ve 3700 gün,
– %60 üstü için 15 yıl ve 3.960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
Çalışma gücünün %60’ını kaybeden bireyler, resmî rapor ile 1.800 gün prim temelinde emekliliğe başvurabiliyor. Bu uygulama, sadece çalışamayacak durumda olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra çalışma durumunda maaş kesiliyor.
Engelli çocuğu olan annelere destek
Engelli çocuğu bulunan kadın sigortalılar için özel bir erken emeklilik desteği devrede. Bu annelerin prim günlerine her yıl için %25 artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu ek primler, emeklilik yaşından düşülüyor. Böylece kadınlar daha erken emekli olma hakkı kazanıyor.
Uzun vadeli emeklilik planı
-
Emeklilik yaşınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre hesaplayın.
-
Eksik günlerinizi, borçlanma seçenekleriyle tamamlayın.
-
Engel durumunuz varsa, vergi indirimi gibi özel hakları değerlendirin.
-
Engelli evladınız bulunuyorsa, prim artış haklarından yararlanarak emeklilik yaşınızı öne çekebilirsiniz.